زبانآموزان و زبانشناسان همیشه از خود میپرسند که بهترین روش آموزش برای یادگیری زبان انگلیسی چیست؟ بر اساس تحقیقات دانشگاهی، زبانشناسان ثابت کردهاند که یک روش واحد تدریس زبان انگلیسی که برای همه افراد در همه زمینهها بهترین باشد، وجود ندارد و هیچیک از روشهای آموزشی بهخودیخود برتر از روشهای دیگر نیستند. همچنین، بهکاربردن روش یکسان برای همه یادگیرندگانی که اهداف، محیطها و نیازهای یادگیری متفاوتی دارند، همیشه ممکن یا مناسب نیست. بنابراین قصد داریم تا در ادامه، بهترین روشهای تدریس زبانانگلیسی را مرور کنیم و درباره ضرورت و لزوم نوآوری در شیوه تدریس زبان و همچنین، شرایط و استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان صحبت کنیم. با ما همراه باشید!
بررسی بهترین روشهای تدریس زبان انگلیسی
همانطور که گفتیم، هیچ روش تدریسی نباید بهترین یا صعیفترین در نظر گرفته شود، زیرا هر کلاس درس، مربی و هر زبانآموزی با دیگری متفاوت است. توصیه ما این است که مربیان باید همه روشها را امتحان، آنها را متناسب با زمینه خاص خود تنظیم و تأثیر آنها را در روند یادگیری زبانآموزان خود بررسی کنند. همچنین به خاطر داشته باشید که این استراتژیها را میتوان به روشهای مختلفی برای سازگاری با یادگیرندگان، زمینهها و اهداف آموزشی مختلف تطبیق و ترکیب کرد. مؤثرترین رویکرد آموزش زبان، اغلب ترکیبی از چندین استراتژی است که متناسب با نیازهای تکتک زبانآموزان هستند. پس برای تعیین استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان، باید چندین مورد از بهترین و مورد مطالعه قرارگرفتهترین روشهای تدریس را بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید: انواع آموزشگاه زبان انگلیسی
آموزش زبان ارتباطی (CLT)
این رویکرد احتمالاً در حال حاضر محبوبترین مدل تدریس برای آموزش زبان انگلیسی در سطح جهان است. این محبوبیت تا حدی به این دلیل است که هدف آن، قراردادن زبانآموزان در موقعیتهای مختلف در زندگی واقعی است، بهطوریکه آنها میتوانند یاد بگیرند که چگونه از مهارتهای زبانی خود برای برقراری ارتباط در دنیای واقعی استفاده کنند. بنابراین، مربیان تمایل دارند بهجای بهبود دقت در مکالمه، بر روانبودن مکالمات تمرکز کنند و دروسی که ارائه میشوند هم بیشتر عملی هستند تا تئوری. فعالیتهای کلاسیِ تعاملی و مرتبط با این رویکرد، منابع درسی معتبر برای تدریس را مشخص میکنند و معلمان تشویق میشوند تا حد امکان فرصت بیشتری برای ارتباط معنادار در اختیار زبانآموزان قرار دهند. استفاده از تجربه شخصی نیز در کلاسهای درس CLT رایج است.
آموزش زبان تسک-بیس (TBLT)
تمرکز آموزش TBLT صرفاً بر تکمیل یک کار دقیق توسط زبانآموزان است که بدین ترتیب آنها را در کار یادگیری زبان علاقهمند و درگیر میکند. زبانآموزان از مهارتهای زبانی که قبلاً برای تکمیل تکالیف خود آموختهاند استفاده میکنند و در ۳ مرحله متمایز پیش میروند: pre-task و task و post-task. برای مثال، ممکن است از زبانآموزان خواسته شود که در مورد یک موضوع مهم زیستمحیطی پرزنتیشن ارائه دهند. برای تکمیل آن، آنها نیاز به خواندن یا گوشدادن به مطالب منبع، انجام تحقیقات اینترنتی و همچنین نوشتن و ارائه تکلیف خود دارند. تحقیقات نشان میدهد که دانشآموزان در کلاسهای TBLT بهدلیل «مالکیت» زبان و کنترل ماهیت پاسخ به کار، توانمند و باانگیزه میشوند.
یادگیری یکپارچه محتوا و زبان (CLIL)
CLIL یک استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان است که رویکرد آن اصولاً شامل مطالعه یک موضوع (مثلاً زیستشناسی، علم یا تاریخ) و یادگیری زبانی مانند انگلیسی بهطور همزمان است و بهطور مؤثر این دو موضوع را با هم ادغام میکند. در این روش، آموزش زبان بیشتر بر اساس خواستههای موضوع اول (مطالعه یک مبحث) سازماندهی میشود تا زبان مقصد. بنابراین بسیار مهم است مطمئن شوید که ادغام دو موضوع واضح است و زبانآموزان را درگیر هر دو میکند. با این اوصاف، رویکرد CLIL فرصتهای قابل توجهی را برای کار بینبرنامهای ایجاد میکند. این روش، یادگیری زبان را به زمینههای وسیعتری نسبت به رویکردهای دیگر باز میکند و میتواند برای جذب مجدد زبانآموزانی که قبلاً بیانگیزه شده بودند، استفاده شود.
یادگیری زبان مشارکتی (CLL) در لیست استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان
یادگیری زبان مشارکتی یا “CLL”، بخشی از یک رویکرد آموزشی گستردهتر است که بهعنوان یادگیری مشارکتی یا اجتماعی (CL) شناخته میشود. CLL بهدنبال استفاده حداکثری از فعالیتهای مشارکتی، شامل جفتها و گروههای کوچک یادگیرندگان در کلاس است. به این ترتیب، این یک رویکرد زبانآموزمحور (و نه معلممحور) برای آموزش زبان است. در کلاسهای درس CLL، تمام فعالیتهای یادگیری زبان برای بهحداکثررساندن فرصت تعاملات اجتماعی بین یادگیرندگان طراحی شدهاند و زبانآموزان باید وظایف خود را با تعامل با همکلاسیها و صحبت یا کارکردن با یکدیگر انجام دهند. در این بین نقش معلم این است که بهعنوان تسهیلکننده و مشارکتکننده در یادگیری، به زبانآموزان خود کمک کند.
روش مستقیم در لیست استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان
در این رویکرد آموزش زبان، تمام آموزشها در زبان مقصد اتفاق میافتند و معلم باید زبانآموز را مجبور کند تا به زبان انگلیسی فکر و صحبت کند. بنابراین زبانآموز اصلا از زبان مادری خود در کلاس استفاده نمیکند! در نتیجه، دانشآموزان مفاهیم کلیدی گرامر را با تمرین زبان و افزایش میزان مواجهه خود با آنها بهطور مکرر به کار و در نتیجه آنها را یاد میگیرند. تکنیکهای استاندارد کلاس درس برای این رویکرد شامل پرسش و پاسخ، مکالمه، خواندن با صدای بلند، نوشتن و اصلاح اشتباهات توسط خود دانشآموز است.
گرامر-ترجمه
دیگر استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان، روش گرامر-ترجمه است. این رویکرد آموزشی، بسیار سنتی است و در آن، ترجمه متون از زبان مادری دانشآموزان به زبان مقصد (انگلیسی) و بالعکس در اولویت کار قرار میگیرد. برای موفقیت در این رویکرد، دانشآموزان باید فهرستهای طولانی از واژگان و قالبها و قواعد گرامری دقیق را به خاطر بسپارند. این رویکرد، دقت مکالمه و نوشتن را به روانبودن زبان زبانآموزان ترجیح و بهجای مهارتهای گفتاری، بهبود مهارتهای خواندن و نوشتن را در دستور کار قرار میدهد. نقطه ضعف این رویکرد این است که زبانآموزان با مهارتهای ارتباطی خودجوش روبهرو نمیشوند. بنابراین فعالیتهای کلاس درس معمولاً شامل تمرینهای دستور زبان، تستهای لغات و تشویق دانشآموزان به گنجاندن مفاهیم جدید دستور زبان در متونی که مینویسند، میشود.
Audiolingualism
Audiolingualism از روش گرامر-ترجمه جدیدتر است. در واقع این روش تدریس اساسا در پاسخ به برخی از مشکلات مربوط به روش گرامر-ترجمه ایجاد شد. در نتیجه، کلاسها معمولاً به زبان مقصد (انگلیسی) برگزار میشوند، زیرا این رویکرد عمدتاً بهدنبال بهبود مهارتهای گفتاری و شنیداری است. فعالیتهای کلاسی زبانآموزان معمولاً شامل تکرار کلمات معلم (چه بهصورت رودررو یا از طریق هدفون در آزمایشگاه زبان) میشود و این کار تا زمانی که زبانآموزان به تلفظ و ریتم درستی برسند، ادامه مییابد. کار خوب، توسط مربی پاداش میگیرد و اشتباهات بهسرعت اصلاح میشوند.
پاسخ فیزیکی کامل (Total Physical Response)
پاسخ فیزیکی کامل یا TPR، روشی از آموزش زبان است که در آن معلم اهداف خود را با زبان انگلیسی بهعنوان دستورالعمل ارائه میدهد و زبانآموزان باید دقیقاً همان چیزی را که معلم به آنها میگوید، انجام دهند. بنابراین ممکن است از زبانآموزان خواسته شود که بنشینند، بایستند، به ساعت اشاره کنند یا تا جلوی کلاس راه بروند. با پیشرفت دانشآموزان، چنین دستورالعملهایی میتوانند جزئیتر و سختتر شوند، مثلا معلم از عناصر پیچیدهتری برای درک زبان، از جمله قیدها (مثلاً سریع صحبت کنید)، صفتها (مثلاً کت قرمز خود را بپوشید) و حروف اضافه (مثلاً جلوی معلم بایستید)، استفاده خواهد کرد.
راه خاموش (The Silent Way)
شاید تصور کلاس زبانی که معلم در آن چیز زیادی نمیگوید سخت باشد، اما این اصل، در قلب یک رویکرد و یک استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان به نام “The Silent Way” قرار دارد! همانند CLL، این رویکرد عمدتاً تمرکز را از تدریس معلم به یادگیری دانشآموزان تغییر میدهد. بدیهی است که روش راه خاموش، از سکوت بهعنوان ابزار آموزشی استفاده میکند. این کار، زبانآموزان را تشویق میکند تا مستقلتر باشند و چم و خم زبان انگلیسی را برای خود کشف کنند. معلمان باید از وسیعترین طیف ممکن از حرکات و حالات چهره برای برقراری ارتباط با فراگیران استفاده کنند. تشویق کار صحیح هر زبانآموز نیز ممکن است مفید باشد. البته، ابتدا مطمئن شوید که ابتدا کل فرآیند را برای کلاس توضیح دادهاید!
رویکرد طبیعی (The Natural approach)
طرفداران این رویکرد، آن را بهعنوان راهی برای برجستهکردن تفاوت بین یادگیری و فراگیری زبان توصیف میکنند. از نظر آنها، یادگیری یک زبان به ساختار، کتابهای درسی، منابع و بهخاطرسپردن قواعد گرامری یا فهرستهای واژگان نیاز دارد. درحالیکه فراگیری یک زبان فقط به معلمانی نیاز دارد تا محیطی ایجاد کنند که زبانآموزان را در تداوم و تکرار، تصحیح اشتباهات و یادآوری زبان مقصد، غوطهور کند.
ضرورت و لزوم نوآوری در شیوه تدریس زبان انگلیسی آموزشگاهها
«آنکه در آخر زنده میماند نه قویترین گونه است و نه باهوشترین گونه، بلکه همانی است که با تغییرات سازگاری بیشتری دارد.» بیایید این جمله را در نظر بگیریم و ببینیم چه ارتباطی با نوآوری در روشهای تدریس زبان دارد؟
تکنولوژی دنیای امروز با سرعت سرسامآوری رو به پیشرفت است و همیشه و در همه زمینههای زندگی، آن کسی که بتواند از این تکنولوژی بیشترین بهره را بگیرد، موفقتر است. تدریس زبان انگلیسی هم از قدیم الایام وابستگی بالایی به کامپیوتر و تجهیزات الکترونیکی داشته است. بنابراین با پیشرفت علم فناوری اطلاعات، آن دسته از معلمان و آموزشگاههایی که بتوانند روشهای پربازدهتر و جذابتری را برای زبانآموزان خود پیادهسازی کنند، قطعا در امر تدریس و بهبود کیفیت کلاسهای خود موفقتر خواهند بود. همچنین گاهی اوقات اتفاقات غیرمنتظرهای پیش رو است! مثلا ایام کووید 19 را در نظر بگیرید؛ با تعطیلشدن تمامی کلاسهای حضوری، آن دسته از آموزشگاههایی که توانستند بهسرعت کلاسهای آنلاین باکیفیتی برگزار کنند، نسبت به سایرین در جذب فراگیر زبان موفقتر عمل کردند.
در مجموع، بهترین مربیان زبان را اغلب میتوان با تعهد آنها به استراتژیهای تدریس خلاقانه و نوآورانه در کلاس شناسایی کرد. آنها دائماً در تلاش هستند تا راهبردهای جدید آموزش زبان را برای تعامل با دانشآموزان خود امتحان کنند و فعالیتهای یادگیری زبان جدید و ابزارهای آموزشی را برای بهبود نتایج یادگیری، آزمایش کنند. این معلمان میدانند که هیچ راهحل سریعی وجود ندارد که بتواند به دانشآموزان کمک کند تا بهسرعت به زبان انگلیسی مسلط شوند. در عوض، با استفاده از برخی از رویکردهای رایج آموزش زبان و ابزارهای جدید مثل نرمافزارهای مختلف آموزش زبان، مناسبترین رویکرد آموزشی را برای کلاس درس خود پیدا میکنند.
بیشتر بخوانید: ویژگی های اساتید مجرب در آموزشگاه زبان
شرایط تدریس در آموزشگاه زبان چیست؟
پس از بررسی انواع استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان، شرایط تدریس در آموزشگاه زبان را هم بررسی خواهیم کرد. به نظر شما شرایط تدریس در آموزشگاه زبان چیست؟ سایت معتبر www.cambridgeenglish.org به این سوال بهصورت زیر پاسخ میدهد:
یک «معلم انگلیسی خوب»بودن، به چیزی بیش از این نیاز دارد که فقط بتوانید به زبان روان صحبت کنید. در واقع بهغیر از روانبودن زبانتان، به دانش کامل گرامر، درک بالایی از تلفظ و واژگان انگلیسی همراه با مهارتهای ارتباطی عالی نیاز دارید. معلمان همچنین باید درک درستی از نحوه آموزش و انواع استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان، برای داشتن کلاسهای جذاب و موثر برای کودکان و بزرگسالان داشته باشند.
بنابراین اگر بتوانید راحت در مقابل افراد دیگر به زبان انگلیسی صحبت کنید، قابلیت مدیریت زبانآموزان را داشته باشید و بتوانید زمان خود را برنامهریزی و سازماندهی کنید، به شما کمک میکند تا به یک معلم خوب تبدیل شوید. داشتن طبیعتی دوستانه، همدلانه و درجه خوبی از حساسیت فرهنگی مهم است؛ چون شما با همه اقشار جامعه کار خواهید کرد.
شما میتوانید دانش و مهارتهای مورد نیاز خود را با یک مدرک اولیه TEFL، مانند CELTA (گواهی آموزش زبان انگلیسی به سخنرانان زبانهای دیگر) افزایش دهید. اکثر این دورهها را میتوان در ۴ تا ۵ هفته بهصورت تماموقت یا طی چند ماه تا ۱ سال بهصورت پارهوقت سپری کرد.
سخن پایانی
همانطور که گفتیم، استاندارد روش های تدریس در آموزشگاههای زبان و رویکردهای مختلفی در این زمینه وجود دارد که واقعا نمیتوان هیچکدام از آنها را بهصورت مطلق نسبت به دیگری برتر دانست. اما مهم این است که یک معلم، با مهارت و تجربه خود بتواند با تلفیق چندین رویکرد، بهترین راندمان را از کلاس درس خود بگیرد.
هیچ روش تدریسی نباید بهترین یا صعیفترین در نظر گرفته شود، زیرا هر کلاس درس، مربی و هر زبانآموزی با دیگری متفاوت است. توصیه ما این است که مربیان باید همه روشها را امتحان، آنها را متناسب با زمینه خاص خود تنظیم و تأثیر آنها را در روند یادگیری زبانآموزان خود بررسی کنند. همچنین به خاطر داشته باشید که این استراتژیها را میتوان به روشهای مختلفی برای سازگاری با یادگیرندگان، زمینهها و اهداف آموزشی مختلف تطبیق و ترکیب کرد. مؤثرترین رویکرد آموزش زبان، اغلب ترکیبی از چندین استراتژی است که متناسب با نیازهای تکتک زبانآموزان هستند.
در این رویکرد آموزش زبان، تمام آموزشها در زبان مقصد اتفاق میافتند و معلم باید زبانآموز را مجبور کند تا به زبان انگلیسی فکر و صحبت کند. بنابراین زبانآموز اصلا از زبان مادری خود در کلاس استفاده نمیکند! در نتیجه، دانشآموزان مفاهیم کلیدی گرامر را با تمرین زبان و افزایش میزان مواجهه خود با آنها بهطور مکرر به کار و در نتیجه آنها را یاد میگیرند. تکنیکهای استاندارد کلاس درس برای این رویکرد شامل پرسش و پاسخ، مکالمه، خواندن با صدای بلند، نوشتن و اصلاح اشتباهات توسط خود دانشآموز است.
تکنولوژی دنیای امروز با سرعت سرسامآوری رو به پیشرفت است و همیشه و در همه زمینههای زندگی، آن کسی که بتواند از این تکنولوژی بیشترین بهره را بگیرد، موفقتر است. تدریس زبان انگلیسی هم از قدیم الایام وابستگی بالایی به کامپیوتر و تجهیزات الکترونیکی داشته است. بنابراین با پیشرفت علم فناوری اطلاعات، آن دسته از معلمان و آموزشگاههایی که بتوانند روشهای پربازدهتر و جذابتری را برای زبانآموزان خود پیادهسازی کنند، قطعا در امر تدریس و بهبود کیفیت کلاسهای خود موفقتر خواهند بود.
دریافت مشاوره
برای شرکت در کلاسهای آکادمی زبانمهر، فرم زیر را تکمیل کنید.
بدون دیدگاه