در تاریخ آموزش زبان، روش‌ها و تکنیک‌های تدریس زیادی وجود داشته‌اند، اما برخی از آن‌ها واقعاً به‌راحتی قابل اجرا هستند و یادگیری آن‌ها آسان است. روش‌های آموزش زبان متکی و متاثر از فرضیه‌های مختلف یادگیری زبان هستند. زبان انگلیسی یک زبان بین‌المللی است که همه دنیا می‌خواهند آن را بیاموزند، بنابراین فناوری‌های بسیاری برای آموزش آن به کار گرفته شده‌اند. هیچ راه و روش واحدی برای آموزش زبان انگلیسی وجود ندارد و در واقع، در طول سال‌ها رویکردهای محبوب بسیاری برای این کار وجود داشته است. حال بیایید درباره روش های تدریس زبان انگلیسی و اینکه چگونه می‌توانید آن‌ها را در سر کلاس درس واقعی به کار ببرید، صحبت کنیم.
بررسی روش های تدریس زبان انگلیسی
قبل از بررسی انواع روش های تدریس زبان انگلیسی لازم است تا مفهوم پرکاربرد ESL را بررسی کنیم. ESL مخفف “English as a Second Language”، فرآیندی است برای کمک به افرادی که انگلیسی را به‌عنوان زبان اول خود صحبت نمی‌کنند، تا یاد بگیرند که به زبان انگلیسی صحبت کنند، بخوانند و بنویسند. آموزش ESL یک زمینه تخصصی است که نیاز به دانش، تجربه و روش‌شناسی زیادی دارد.
در ادامه معروف‌ترین روش‌ها برای تدریس زبان را بررسی خواهیم کرد:
روش مستقیم (Direct Method)
این نوع آموزش شامل آموزش انفرادی به دانش‌آموزان بدون درگیری با کار یا فعالیت گروهی است. این روش فقط در موقعیت‌های یادگیری رسمی استفاده می‌شود و معمولاً شامل تمرین عملی زیادی نیست.
روش غیرمستقیم (Indirect Method)
در این سبک تدریس، دانش‌آموزان ابتدا از طریق کار گروهی یا فعالیت‌های یادگیری مبتنی بر کار گروهی با مطالب درسی آشنا می‌شوند و سپس به سمت آموزش انفرادی می‌روند. این روش را می‌توان در محیط‌های رسمی و غیررسمی مورد استفاده قرار داد و اغلب به‌دلیل افزایش درک و درگیری زبان‌آموز با موضوع، باعث حفظ بهتر اطلاعات می‌شود.
روش تعاملی (Interactive Methodology)
از این روش زمانی استفاده می‌شود که معلم بخواهد زبان‌آموزان خود را در فرآیند یادگیری مشارکت دهد. هدف از این نوع تدریس این است که زبان‌آموزان تجربه عملی با مطالبی که تدریس می‌شود را داشته باشند. این روش را می‌توان در هر ۲ محیط رسمی و غیررسمی استفاده کرد و معمولاً شامل کار گروهی و همچنین آموزش فردی است.
آموزش گام‌به‌گام (Step-by-Step Instruction)
هنگام استفاده از این روش، معلمان با تجزیه موضوعات پیچیده به قطعات کوچکتر که زبان‌آموزان به‌راحتی می‌توانند آن‌ها را درک کنند، رویکرد آسانی را برای تدریس در پیش می‌گیرند. سپس این مراحل به‌صورت گام‌به‌گام هدایت می‌شوند تا همه زبان‌آموزان به‌طور همزمان به یک هدف برسند.
مدل کار گروهی (Group Work Model)
این نوع روش تدریس به‌طور گسترده برای زبان‌آموزان (یعنی زیر سن دانشگاهی) استفاده می‌شود و بر کار گروهی به‌عنوان راهی برای کمک به آن‌ها در یادگیری مطالب تمرکز دارد. در این سبک یادگیری، هر زبان‌آموز به نوبت درگیر یک موضوع می‌شود که این کار به آن‌ها اجازه می‌دهد تجربیات و دانش خود را با بقیه کلاس به اشتراک بگذارند.
یادگیری مبتنی بر فعالیت (Activity-Based Learning)
این روش شامل تقسیم مفاهیم بزرگ به قطعات کوچکی است که اولا به‌راحتی قابل به‌خاطرسپردن هستند و دوما، در موقعیت‌های واقعی زندگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از فعالیت‌های عملی، معلمان ESL امیدوارند زبان‌آموزان را در فرآیند یادگیری مشارکت دهند و به آن‌ها کمک کنند تا اطلاعات آموخته‌شده را حفظ کنند.
روش‌شناسی سازنده (Constructivist Methodology)
این روش مبتنی بر این ایده است که دانش‌آموزان زمانی بهترین یادگیری را خواهند داشت که فعالانه درگیر امور آموزشی باشند. در این نوع تدریس، به زبان‌آموزان این آزادی داده می‌شود که مطالب جدید را به‌تنهایی کشف کنند. این کار به درک بهتر مطالب توسط آن‌ها کمک می‌کند.
آموزش زبان ارتباطی (CLT، مخفف Communicative Language Teaching)
این روش بر توسعه تسلط به زبان خارجی با استفاده از فعالیت‌های ارتباطی در دنیای واقعی تمرکز دارد. با درگیرکردن زبان‌آموزان در مکالمات معتبر، CLT به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های درک و گفتار خود را بهبود بخشند.
پاسخ فیزیکی کامل (TPR، مخفف Total Physical Response)
این نوع آموزش شامل استفاده از فعالیت بدنی به‌منظور کمک به زبان‌آموزان در یادگیری و به‌خاطرسپردن اطلاعات است. با درگیرکردن دانش‌آموزان در فعالیت‌های یادگیری فیزیکی که هم سرگرم‌کننده و هم از نظر بدنی چالش برانگیز هستند، TPR نسبت به روش‌های دیگر در حفظ اطلاعات مؤثرتر است.
رویکرد التقاطی (An Eclectic Approach)
این روش تدریس، ترکیبی از چندین روش دیگر است و می‌تواند برای پاسخگویی به نیازهای تک‌تک زبان‌آموزان مورد استفاده قرار گیرد. روش های تدریس زبان انگلیسی متنوعی در دسترس معلمان هستند (که بسیاری از آن‌ها را گفتیم)، و تنها مهم است که معلم بداند از ترکیب کدام‌یک از این روش‌ها استفاده کند تا برای موقعیت خاص و همه دانش‌آموزانش مؤثر باشد. آزادی در کشف مطالب جدید به‌تنهایی، که به درک بهتر مطالب توسط زبان‌آموزان کمک می‌کند، عامل مهمی در انتخاب این نوع روش تدریس است.
روش ترجمه گرامر (The Grammar Translation Method)
این روش بر این اصل استوار است که زبان از دستور زبان و واژگان تشکیل شده است، و زبان‌آموزان با درک آن‌ها می‌توانند فهم خود از زبان انگلیسی را بهبود ببخشند. با استفاده از تمرین‌های ترجمه به‌عنوان راهی برای معرفی مفاهیم جدید دستور زبان، روش ترجمه گرامر به زبان‌آموزان کمک می‌کند تا تسلط بهتری بر ساختارهای زبان انگلیسی داشته باشند. بااین‌حال از بین انواع روش های تدریس زبان انگلیسی، این روش کمی قدیمی محسوب می‌شود.
رویکرد ساختاری (The Structural Approach)
در بین انواع روش‌های تدریس، این روش هم مثل روش قبلی بر ساختار یک زبان خارجی، به‌ویژه دستور زبان و واژگان آن تمرکز دارد. بدین ترتیب با درک نحوه کارکرد این عناصر در کنار هم، زبان‌آموزان می‌توانند مهارت‌های درک مطلب خود را بهبود بخشند.
راه خاموش (The Silent Way)
این روش مبتنی بر این ایده است که یادگیری زبان باید با حداقل حواس‌پرتی همراه باشد. پس با تمرکز تمام فعالیت‌های کلاس بر روی آموزش یک مفهوم خاص از دستور زبان، زبان‌آموزان قادر به تمرکز و یادگیری موثرتری خواهند بود.
Suggestopedia
Suggestopedia روشی است که توسط دکتر آنتونی اولشان ایجاد شده و بر استفاده از promptها (انگیزه‌دادن، برانگیختن و کمک‌های کوچکی که به زبان‌آموز می‌شود) برای کمک به دانش‌آموزان برای یادگیری اطلاعات جدید به‌طور مؤثرتر متکی است. این promptها را می‌توان همراه با سایر روش‌های آموزشی یا به‌سادگی به‌عنوان راهنمای مطالعه فردی مورد استفاده قرار داد. با استفاده از promptها، معلمان می‌توانند فرصت‌های یادگیری را به‌طور خاص برای زبان‌آموزان خود تنظیم و به آن‌ها کمک کنند تا مطالب را بهتر به خاطر بسپارند.
یادگیری زبان مبتنی بر وظیفه (Task-Based Language Learning)
این روش بر این فرض استوار است که یادگیری زبان مستلزم مشارکت فعال زبان‌آموزان در امر آموزش است و معلمان با دادن تکالیف عملی به آن‌ها، کمک می‌کنند تا واژگان و گرامر را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده و جذاب یاد بگیرند.
بهترین روش تدریس زبان انگلیسی چیست؟
از بین انواع روش های تدریس زبان انگلیسی واقعا نمی‌توان یکی را به‌طور قطع نسبت به سایرین برتر دانست، زیرا هرکدام از این متدها، با توجه به شرایط و نیازهای زبان‌آموزان می‌توانند نکات مثبت و منفی مخصوص‌به‌خود را داشته باشند. در واقع پارامترهای زیادی وجود دارند که مشخص می‌کنند، استفاده از کدام یک از روش های تدریس زبان انگلیسی برای یک زبان‌آموز و یا یک کلاس بهتر جواب خواهند داد. بااین‌حال معمولا معلمان موفق، ترکیبی از این روش‌ها را آزمایش می‌کنند و با سعی و خطا و طبق تجربه شخصی، بهترین متد را برای تدریس خود برمی‌گزینند.
چگونه تدریس زبان را شروع کنیم؟
اکنون که انواع روش های تدریس زبان انگلیسی را می‌شناسیم، شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که «چگونه تدریس زبان را شروع کنیم؟»
برای این کار احتمالا بهتر است که کار را با فراگیران مبتدی شروع کنید. برای شروع دوران حرفه‌ای خود معمولا ۲ راه پیش رو دارید؛ آموزش به‌صورت فریلنسری که می‌توانید با تبلیغات در سایت‌ها و کانال‌های فریلنسری، پخش اتیکت و … به جذب شاگرد بپردازید. راه دیگر هم این است که به سایت‌های شغل‌یابی مراجعه کنید و برای استخدام در آموزشگاه‌ها و مدارس زبان انگلیسی رزومه بفرستید و اگر در مصاحبه قبول شدید، کار خود را آغاز کنید!
برای کار با فراگیران مبتدی، بهتر است نکات زیر را به خاطر بسپارید:
نکات سازمان‌دهی کلاس
سازمان‌دهی در هر کلاس زبان بسیار مهم است و از اقتدار معلم حمایت می‌کند و زبان‌آموزان هم به‌راحتی خواهند دانست که در طول هر کلاس از آن‌ها چه انتظاری می‌رود. بااین‌حال، سازمان‌دهی فقط برنامه‌ریزی کلاس نیست و شامل نحوه تشکیل کلاس، محل نشستن زبان‌آموزان، نحوه تعامل شما با آن‌ها و نحوه تعامل آن‌ها با یکدیگر هم می‌شود.
کلاس خود را به بخش‌های کوچک تقسیم کنید
ساختار کلاس به زبان‌آموزان مبتدی انگیزه‌ای می‌دهد که وقتی اوضاع سخت شد به آن تکیه کنند! آن‌ها می‌دانند که هربار که وارد کلاس می‌شوند چه انتظاری داشته باشند و با تکالیف چالش‌برانگیز پیش رو احساس راحتی کنند. بنابراین شما باید بدانید که مثلا یک کلاس 90 دقیقه‌ای دقیقا قرار است چگونه پیش برود. به‌عنوان مثال 5 دقیقه اول برای سلام و احوال‌پرسی از زبان‌آموزان، 15 دقیقه بعد برای مرور تکالیف و الی آخر…. کاملا از قبل برنامه تدریس را مشخص کنید.
همیشه از ساختار خود پیروی کنید
هنگامی که ساختار کلاس خود را ایجاد کردید (و به زبان‌آموزان توضیح دادید!)، آن ساختار را در هر جلسه دنبال کنید. البته هر از گاهی می‌توانید کاملاً از ساختار خود جدا شوید (و حتی شاید گاهی اوقات این کار ضروری باشد). بااین‌حال، ثابت شده که یک کلاس کاملاً ساختار یافته برای یادگیری سودمندتر است.
آزمون‌ها، بازی‌ها و کار گروهی را در دروس خود بگنجانید
وقتی ساختار کلاس خود را مشخص می‌کنید، مطمئن شوید که هم آزمون‌ها و هم بازی‌ها را به‌طور منظم در نظر بگیرید. اگر مطمئن شوید که دانش‌آموزان می‌دانند که هر ۲ هفته یک آزمون برگزار می‌شود، دیگر اعتراض زیادی وجود نخواهد داشت. بازی‌ها نیز یک فعالیت بسیار مهم در کلاس زبان هستند که می‌توانند زبان‌آموزان را به حرکت و خنده با هم وادار کنند. بازی‌های پویا تقریباً مانند تیم‌سازی عمل و دانش‌آموزان را به هم نزدیک‌تر می‌کنند.
موضوعات مناسب را برای بحث انتخاب کنید
در هر کلاس زبان، به‌ویژه برای مبتدیان، باید دانش‌آموزان تا آنجا که ممکن است، بدون مکث یا جستجوی کلمات و عبارات صحبت کنند. اما ساده‌ترین راه برای تسهیل بحث‌هایی که جریان دارند، چیست؟ شما باید موضوعات مناسب را برای زبان‌آموزان انتخاب کنید. دلیلی وجود دارد که روز اول کلاس زبان با بحث در مورد سلاح‌های هسته‌ای یا کنترل اسلحه شروع نمی‌شود! در عوض، معلمان با موضوعی ساده و قابل دسترس شروع می‌کنند.
گاهی تنظیمات کلاس درس خود را عوض کنید
اگر فکر می‌کنید کلاس درس‌تان انعطاف‌پذیری کافی را دارد، سعی کنید زبان‌آموزان خود را در الگوهایی که انتظار ندارند، دوباره گروه‌بندی کنید. مثلا تمام میزها را به دیوارها بچسبانید و صندلی‌ها را به‌صورت نیم‌دایره قرار دهید و فضای بزرگی در وسط برای ایستادن زبان‌آموزان برای کارهای گروهی ایجاد کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی 20 سایت آموزش رایگان زبان انگلیسی + آنلاین و کاربردی
نکات ارائه درس
به‌عنوان یک معلم در کلاس زبان مبتدیان، بسیاری از وظایف شما شامل اشتراک‌گذاری اطلاعاتی مثل واژگان جدید، صرف افعال، روش‌های نوشتن زبان و غیره است. ارائه همه این اطلاعات می‌تواند کاری پراسترس به نظر برسد، اما با ایده‌ها و روش های تدریس زبان انگلیسی کار خود را راحت‌تر کنید:
نقاشی یاد بگیرید
شما باید چیزهای زیادی را برای زبان‌آموزان خود توضیح دهید. نقاشی یکی از ساده‌ترین ابزار برای توضیح واژگان، افعال، صفت‌ها و … است.
از بازی‌های نقش‌آفرینی‌شده (role play) استفاده کنید
بسیاری از زبان‌ها در مرحله ابتدایی شامل استفاده از الگوهای دستور زبان اولیه و آشنا هستند. شما می‌توانید زبان‌آموزان را در یک گفتگوی دوستانه قرار دهید و به آن‌ها اجاز دهید تا نقش خود را بازی کنند.
به زبان‌آموزان خود کمک کنید تا درگیر صحبت شوند
بسیاری از زبان‌آموزان مبتدی (مخصوصاً افراد خجالتی) از صحبت‌کردن به یک زبان خارجی به‌شدت عصبی و مضطرب می‌شوند. این هنر شما است که چگونه آن‌ها را وارد بحث‌ها کنید!
به‌جای پخش سخنرانی، از آهنگ‌ها و ویدئوها استفاده کنید
زبان‌آموزان در هر سنی از استراحتی که یک آهنگ به کلاس می‌آورد لذت خواهند برد. فقط مطمئن شوید آهنگ یا ویدیویی را انتخاب کنید که با بحث درسی آن روز شما مرتبط است!
سخن پایانی
معلم‌بودن کار راحتی نیست؛ به‌ویژه اگر قرار باشد یک زبان خارجی را تدریس کنید! امیدواریم با استفاده از انواع روش های تدریس زبان انگلیسی و تمامی نکاتی که در این مطلب گفتیم، به یک معلم موفق در امر آموزش زبان تبدیل شوید!
وقتی ساختار کلاس خود را مشخص می‌کنید، مطمئن شوید که هم آزمون‌ها و هم بازی‌ها را به‌طور منظم در نظر بگیرید. اگر مطمئن شوید که دانش‌آموزان می‌دانند که هر ۲ هفته یک آزمون برگزار می‌شود، دیگر اعتراض زیادی وجود نخواهد داشت. بازی‌ها نیز یک فعالیت بسیار مهم در کلاس زبان هستند که می‌توانند زبان‌آموزان را به حرکت و خنده با هم وادار کنند. بازی‌های پویا تقریباً مانند تیم‌سازی عمل و دانش‌آموزان را به هم نزدیک‌تر می‌کنند.
در این سبک تدریس، دانش‌آموزان ابتدا از طریق کار گروهی یا فعالیت‌های یادگیری مبتنی بر کار گروهی با مطالب درسی آشنا می‌شوند و سپس به سمت آموزش انفرادی می‌روند. این روش را می‌توان در محیط‌های رسمی و غیررسمی مورد استفاده قرار داد و اغلب به‌دلیل افزایش درک و درگیری زبان‌آموز با موضوع، باعث حفظ بهتر اطلاعات می‌شود.
دریافت مشاوره
برای شرکت در کلاس‌های آکادمی زبانمهر، فرم زیر را تکمیل کنید.
بدون دیدگاه